Инээмсэглэл

Би яарч яваад нэг ахайтанг мөргөхөд хагас алхамын зайд зог тусав. Бид нүүр тулж, харц мөргөлдөв. Хүйтэн хямсгар царай, дэгжин хувцас, дээгүүр харц гээд ихэмсэг оршихуйн төгс загвар гэмээр нэгэн байна. Төгс ихэмсэг маань гэнт инээмсэглэв. Ингэнэ чинээ бодоогүй би балмагдан алмайрав. Балмагдах багадна, үнэндээ цочирдсон. Нэг тийм өвөрмөц инээмсэглэл огцом гарч ирээд, бүр огцом дуусчихсан. Түүний зөвхөн уруул хажуу тийш сунаад, шүднийхээ нь талыг харуулаад, яах ийхийн зуургүй буцаад агшчихсан. Над руу инээмсэглэсэн хүн аль хэдий нь төв царайтай болчихсон тул хариу ялдамсаж инээмсэглэх завдал болсонгүй. Хариу инээмсэглээгүй, хэрэгтэй үед зохилтой нүүрний хувирлыг гаргаж чадаагүй бибээр буруутай ч юм шиг, бүдүүлэг ч юм шиг.

Инээмсэглэл хүний баяр хөөрийн илрэл, хүнд хандах найрсаг сайхан сэтгэлийн илэрхийлэл болохоор сэтгэлийн толь болсон нүд инээмсэглэлд заавал оролцох ёстой шиг. Үнэн сэтгэлээсээ инээмсэглэж байгаа хүний нүднээс нь дулаан илч, гэрэл гэгээ цацрах шиг, эерэг энергийн ойлго, сайн бүхний гэрэл гэгээ бусдыг бас илбээд авах шиг, болдог болохоор харахад тааламжтай байдаг. Хүмүүс аяндаа даган хариу инээмсэглэдэг.

Ахайтны нүд хүйтэн хэвээр. Түүний сэтгэлийн утас огт доргиогүй нь илт. Бид огт танихгүй улс. Баярлах догдлох үндэс байхгүй. Дургүйг нь хүргэсэн, санал огт таарахгүй хүнтэй ч ахайтан инээмсэглэж байгаад ойлголцон ярьж чадна гэдэгт итгэлтэй байна. Түүний хувьд дадал болсон "ажил хэрэгч", "жижүүрийн" гэх энэ инээмсэглэл сэтгэлийн хөдөлгөөн, оюун ухаанаас үл хамааран байж л байдаг эд. Мэргэжлийн ур чадвар, харьцааны соёлынх нь салшгүй хэсэг. Олон жилийн тэртээ ийм инээмсэглэлтэй анх учраад ийнхүү цочиж билээ. Нэг бодлын зөв юм даа. "Чи, хүн дайрч унагаачих гээд хамжаарагтай явахад яадаг юм?" гэж загинаад, үг дуугүй тас ширвээд өнгөрснөөс дээр ч юм шиг.

Ажил хэрэгчээр инээмсэглээд сурчихсаан. Анхны тэр багш шиг уруул сунгах агшаах төдий биш ээ. Монголчлоод, жаахан сэтгэл дусаагаад бараг л үнэн юм шиг болгосон. Хэрэгтэй үед илбэчин шиг нүүрэндээ инээмсэглэл гуайг авчираад наачихдаг боллоо. Үйлчилгээний газарт ажилтай бибээр хүний бараа харагдав уу үгүй юү малийтал инээсээр угтана. Янз бүрийн орны орны хүмүүс янз бүрээр инээвхийлнэ. Америкчүүд бол бүх шүдээ гаргаад их өгөөмөр инээмсэглэнэ хайрлана. Тэр нь бас түргэн алга болно. Японууд нүүрэндээ инээвхийлэл арай удаан байлгана. Орос ах нар инээвэл инээсэн шиг, үгүй бол үгүй, шулуухан улс. Нэг өдөр хэдэн ази ороод ирэв. Монгол уу, оросын бага ястан уу, хятад уу, солонгос уу ямар үндэстэн бол? Энд амьдардаг чех хэлтэй болов уу? Ямар хэлээр хэл нэвтэрдэг бол, яаж үйлчлэх билээ? Над руу ойртоод ирж байна, ашгүй манай үйлчлүүлэгч болох нь! Би ч байдгаараа инээмсэглээд л зогсож байв.
"Та манай сумын Ядмын эгчтэй, Ямпил гуайн дүүтэй төстэй юм?" гэж цэвэр халхаар мэндэлвэй.
"Сайн байцгаана уу? Өө, монгол улс байсан юм уу? Би ч солонгос халимаг хавьцаа л гэж бодож байлаа."
"Таныг учиргүй инээгээд байхаар таньдаг хүнээ андуурч байна л гэж бодлоо."
"Харин тийм ээ, үйлчилгээний соёл гээд учиргүй инээд алддаг дадалтай болоод байгаа."
" Хэдэн кроны цалинтай бэ? Өлөнгүүд дээрэлхэж байгаа биз?"
"Өлөн гэж?"
"Мэддэггүй юм үү? Дандаа хуурай идэх юм хивж явдаг болохоор чехүүдийг өлөн гэдэг шд."
"Хэлээр нь хэлцээд сурчихвал дээрэлхэхгүй ээ, хэрэгтэй үед бас хэдэрлээд авна шд. Цалин гайгүй, инээмсэглэлийн нэмэгдэлтэй."