Бид тэнэг хар масс уу?

Тэнэг хар масст юу ч шахсан яахав гэсэн шиг нэр дэвшигчдийн мөрийн хөтөлбөр бараг яригдсангүй, өрсөгдөгчдийн ажил хэрэгч чанарыг харьцуулан дүгнэх боломж сонгогчдод өгсөнгүй. Үнэн худал нь үл мэдэгдэх хов живийн түвшний бие хүнийх нь (хувь хүн-личность гэдэг үг хэрэглэж төвдсөнгүй) хувьд баалсан хар бараан голдуу мэдээлэл цацаж байсан нь үнэхээр гол гонсоймоор байлаа. Энэ нь нэр дэвшигчдийг өөрийг нь гутааж, өрсөлдөгчөө доромжилж, сонгогчдоо үл хүндэлсэн байдалд орж буйг эрхбиш мэдмээр. Тэд хэрээс хэтэрсэн хар пиарыг анхнаасаа тас цохиж болоогүй юм уу? Хэн нэг нь сонгуулийн штабын нөхдүүддээ ийм ховийн хар мэдээгээр хөөцөлдөхийг тас хориглоод, эсрэг талын тийм түвшний дайралтад адилхан доош орж хариу өгөхгүй байсан бол ганцаарчилсан "хар хов" хир удаан тэсэх байсан бол? Дээдэс нь суудлаа олохгүй бол доодос нь гүйдлээ олохгүй гэдэг дээ. Уул нь тэд улс орноо хөгжүүлэх гээд жаахан ялгаатай ч нэг чиглэлд урагшлах гээд байгаа улс гэхэд бараг фронтын хоёр талд зогсож байгаа дайсан шиг байв. Ийм үл тэвчих үзэл, хүншгүй араншин, увайгүй зан дээрээсээ доошоо бидэнд, надаас чамд, чамаас түүнд гээд хажуу хавиргад хавтгайдаа халдварлаад байвал нөгөө эв нэгдэл, өсөх дэвших, хөгжих урагшлах лөөлөө болох нь гэж бодогдоод, агсан тавихгүй байж болохгүй дотор арзайгаад байна!

Монголчууд бид уул нь тайван хүлээцтэй улс даа. Гэтэл одоо юм юмхан дээр цухалдуу, хэл амаа билүүдсэн, бие биеийнхээ урмыг хугалсан, элдвээр дайрсан янзтай үг чулууддаг болж. Бүгд л шүүмжилнэ. Гэхдээ тухайн асуудалтай холбоогүй юм ярина. Ажил хийж байгаа хүн алдаж онодог. Энэ талаар сайхан зөвлөгөө өгч, ажил хэрэгчээр тус болно гэж бараг үгүй. Хүн нь ямар гэдгийг сонирхоод явчихна. Эр эм, хөгшин залуу, өндөр нам, хүзүүний нугалмай хэд, хамрын хэлбэр ямар гээд, тэр нь тухайн хүний сэтгэх чадварт нөлөөтэй юм шиг яриад явчихна. Цаашлаад төрсөн нуга жалга тодруулаад, удам судар төнхөөд, цусны шинжилгээ хийгээд үнэн "фашист" зангана. Ямар жалгад төрсөн нь ажиллах чадвартай эсвэл хүн сайнтай байдаг талаар шинэ теорем зохиохоос наагуур байх юм. Үнэндээ инээдтэй сэтгэлгээ ч тухайн гоочлуулж байгаа хүнд халгаатай л байж таарна. Бид чинь соёлт ертөнцөд , хорин нэгдүгээр зуунд амьдарч байна.

Улс төрийн хүрээнийхнээс гадна соёл урлагынхан, бас юм бичдэг улс энэ дайралтад их өртөнө. Жилийн өмнө хотын иргэн бибээр хөдөөтэй холбоотой ганц хоёр өгүүлбэр бичлэгтээ хавчуулаад алдсан бололтой гэнт дайралтад өртөж билээ. Тэр үед бичээд нийтлээгүй орхисон "Шүүмжлэх дон" ууртай бяцхан бичлэгээ хавсаргав.

Он лайн сонин, блог, вимо гээд мэдээлэл авах өргөн боломжтой болвой. Бас хүний бичиж байгааг шүүмжлэн хэлэлцэх, санаа бодлоо илэрхийлэх, мэтгэлцэх боломж гарлаа. Хүүе найз аа, чи нэг таслал хаячихсан чинь утга шилжээд байна, адуу морь хоёр анги утгатай шүү, үгээ зөв сонгоорой гэх мэт нөхөрсөг шүүмж ховор доо. Зарим хүн шүүмжилж таашаал авдаг болов уу гэмээр энд тэнд шоволзож гарч ирээд, гаргасан санаа дэвшүүлсэн асуудалд огт хамаагүй "чи битгий мэдэмхийрээд бай", "ингэж хэлэх чи ямар эрхтэй юм", "мангуу тэнэг , "мантуу толгой", "майжгий хөл", "сайргар гар" гээд хараал урсгаад чичилж зүхээд гараад явчихна. Нэр усаа хэлж чадахгүй хулчгар "аноним" нар голдуу ийм араншинтай. Аноним гээч хэн бэ. Нэрээ мэдэгдэхийг үл хүсэгч гэсэн нэг тийм романтик мэдрэмж төрүүлэм энэ үг социализм, нацизм гэх мэтийн дарангуйлагч нийгмийн үед хүний мөсгүй хутгуур матаач гэсэн эвгүй утга давхар авдаг болсон юм. Мэдсэн сонссон, уншсан үзсэн бүгдээ бусаддаа мэдүүлэх гэдэг өгөөмөр сэтгэлтэй хүнд ийм араншин байхгүй байх. Нийгмийн амьдралын төлөө бодол сэтгэлээ чилээдэг хүнээс ийм хувиа бодсон хутгуур үзэл илрэхгүй байх. Амьдралын олон өнгөөс аль гэгээнлэг, өнгөлөг талыг олж хардаг эерэг дэврүүн үзэлтнээс ийм хар энерги ялгарахгүй байх. Өөрийгөө хүндэлдэг, өрөөл бусдыг бүр ихээр дээдэлдэг хүн бусдыг доромжлохгүй байх. Тэгэхээр хүний бодол санаа, сэтгэлээ илэрхийлсэн бичлэг рүү нулимагчид бол арчаагүй атаархагчид.