Торго

Италийн зохиолч Алессандро Бариккогын "Торго" (Alessandro Baricco "Silk") гэж ном уншлаа. Нэгэн франц наймаачин торгоны хүр хорхойн өндөг худалдан авахаар Европын орнуудаар галт тэргээр, Уралаас Байгал нуур хүртэл мориор, Хятад Оросын хил болон урсах Амар мөрнөөр завиар, оросын жижиг боомтоос японы баруун эрэг хүртэл данийн усан онгоцоор гурван сар турш аялж хорвоогийн нөгөө өнцөгт байрлах Японы нэг тосгонд хүрнэ. Тосгоны нөлөө бүхий баян япон эртэй наймаа хийх зуур татвар эмд сэтгэл алдарна. Ирсэн замаараа харьж торгоны үйлдвэрийн эхийг нутагтаа тавьсан тухай номд өгүүлдэг. Энэ номоор 2007 онд бүрэн хэмжээний уран сайхны кино хийгджээ.
Ийм сонин бичлэгтэй номтой урьд нь таарч байсангүй. Хэмнэлтэй товчхон өгүүлбэрүүдээс бүрдэх бүлгүүдтэй. Ердөө ганцхан заримдаа хагас хуудсанд багтах 65 бичил бүлгээс бүтнэ. Бүлэг дуусангуут уншигч "ингээд л болоо юү", "ямар санааг гаргах гэсэн юм бол?" гэж өөрийн эрхгүй асуугаад, бүлэгт гарах цөөхөн хэдэн үйл явдал, зохиолын баатар санаандгүй мэт унагасан тоотой хэдхэн үгнээс элдэв таамаглал дүгнэлт дэвшүүлж толгойгоо гашилгачихна. Уул нь ганц орой шударчихмаар жижигхэн ном.
Уран яруу бичигдсэн гэдэгт шүүмжлэгчид санаа нийлдэг ч зарим нь тууж уу, роман уу гэдэгт санал жаахан зөрдөг гэх. Зохиолч өөрөө харин яруу найраг хэмээнэ. Номын үйл явдал дорнын оронтой холбогдож байгаа болохоор дорнын бичлэгийн хэв маяг авсан юм болов уу? Дуунд дахилт, найраглалд утга санааг тодруулах ижил шад бадаг давтагддаг шиг нааш цааш хоёр гурван сар аялсан хэсгийг газар усны нэр нь, зам зуур дахь хоног, ямар унаагаар зорчсон, унаа юүлэхэд хүлээсэн хоногийн тоог хүртэл яв цав давтах аж.
Гэрийн эзний өвдөгийг нь дэрлэн хэвтэх үзэсгэлэнт бүсгүйг гэрийн тэжээвэр амьтанг эрхлүүлэх мэт хааяа нэг илбэн суух гэрийн эзэнд, франц эр ямар хэргээр яваагаа өчиж, яагаад ч юм хүнд дэлгээд байдаггүй өөрийн амьдралын хамаг үнэн мөнөө хүүрнэж суухдаа япон хүүхний нүд дорнын бус өрнийн төрхтэй болохыг гэнт анзаарна. Нүдээрээ ярьсаар...
Манай "Хялар хатны домогт" гардаг шиг франц эрд япон хүүхний нүд франц нүд болж харагдаад л, нөхрийнх нь сэтгэл ертөнцийн нөгөө бөөрөнд үлдчихсэн болохыг зөнгөөрөө мэдсэн авааль авгай япон хүүхэн шиг болохыг мөрөөдөөд ... Үнэндээ хайртай хоёр ганц алхам ч ойртоогүй, ганц үг ч солиогүй...
Дахилтаар бол аян замын тэмдэглэл гэмээр, гадна ертөнцөд хаалттай байсан Япон орон, тэр үеийн Европын тухай гарах тул түүхэн роман ч гэмээр, бүтээгүй дурлалын найраглал гэмээр, сэтгэл зүйн драма гэмээр сонин ном билээ. Уншаад үзээрэй.